وقوع ۶۸ درصد تلفات زلزله های دنیا در آسیا و كشورهای در حال توسعه
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به اینکه زلزله کشنده ترین نوع سانحه طبیعی در جهان است و بیشترین تلفات آن هم در کشورهای درحال توسعه گزارش می شود، اظهار داشت: حدود ۶۸ درصد از تلفات زلزله های دنیا از سال ۲۰۰۰ تابحال در آسیا و کشورهای درحال توسعه رخ داده است.
مهدی زارع روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا در پاسخ به این سؤال که به نظر شما چرا آمار تلفات ناشی از زلزله در ایران از کشورهای زلزله خیز و درحال توسعه بیشتر است، عنوان کرد: بررسی آمار از آغاز قرن بیستم نشان داده است که در جهان، ۷۶ درصد از کل مرگ های در ارتباط با زلزله در چین، ایران، پاکستان و ترکیه (بدون آمار تلفات ناشی از اثرهای ثانویه زلزله مانند تلفات ناشی آتشسوزی، سونامی، روانگرایی و زمین لغزش پس از زلزله) بوده است.
وی اضافه کرد: حدود ۸۰ درصد از کل مرگ و میر ناشی از زلزله از سال ۱۹۰۰ تنها به علت ۲۵ زمین لرزه در ۱۱ کشور چین، پاکستان، ایران، ترکیه، ایتالیا، شیلی، ارمنستان، گواتمالا، هند، تاجیکستان و نپال ثبت و گزارش شده است که چین از سال ۱۹۰۰ تابحال ۱۲۲ زمین لرزه با تلفات حدود ۶۱۰ هزار نفر و اندونزی ۶۴ زمین لرزه مرگبار با ۳۴۰ هزار نفر کشته را تجربه کرده اند.
زارع افزود: هفتاد و هفت زلزله در ایران از آغاز قرن بیستم تا انتهای ۲۰۲۰ سبب کشته شدن ۱۶۲ هزار نفر شده است. در ترکیه شصت و پنج زمین لرزه مهلک تا انتهای سال ۲۰۲۰ تعداد ۸۶ هزار کشته برجای گذاشته است و پاکستان ویران کننده ترین رخداد تاریخ خویش را در زمین لرزه سال ۲۰۰۵ بالاکوت، کشمیر، با بیشتر از ۸۵ هزار نفر کشته را تجربه کرده است. کشورهای مورد اشاره عموما درحال توسعه، لرزه خیز و غیرتاب آور بوده و اکثرا پرجمعیت هستند و در آنها تلفات زمین لرزه ها نسبت به جمعیت شان بسیار بالا است.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله توضیح داد: البته اگر نسبت تلفات، به تعداد جمعیت سنجیده شود، کشور ما در ۱۲۰ سال قبل از آغاز قرن بیستم، به صورت نسبی بیشترین تلفات نسبی را تجربه کرده است. البته در کشورهای کم جمعیت تر، درحال توسعه و کوچک تر مانند ارمنستان، نپال، آرژانتین، رومانی و نیکاراگوئه تلفات زمین لرزه به طوری نسبی کمتر بوده است. کشور پیشرفته ای مانند ژاپن ۴۴ زمین لرزه با تلفات زیاد تجربه کرده است.
زارع افزود: البته بیشترین تلفات مستقیم از زمین لرزه در زلزله ۱۹۹۵ شهر کوبه ژاپن با ۶ هزار و ۲۰۰ کشته و تلفات ناشی از زلزله و سونامی در زلزله ۱۱ مارس ۲۰۱۱ با ۲۱ هزار کشته (عمدتا به علت سونامی) و در زلزله ۱۹۲۳ کانتو ژاپن ۱۴۰ هزار کشته بیشتر به علت آتشسوزی پس از زلزله رخ داده است. ایالات متحده هم ۲۰ زمین لرزه مهلک را تجربه کرده که سه هزار و ۳۰۰ کشته داشته (که حدود سه هزار کشته به زلزله ۱۹۰۶ سان فرانسیسکو مربوط بوده) و بدون در نظر گرفتن زلزله ۱۹۰۶ به صورت متوسط ۱۵ مرگ در هر رویداد در طول ۱۲۰ سال قبل در آمریکا تجربه شده است.
وی در پاسخ به این سؤال که چرا زلزله های کشورهای درحال توسعه باعث تلفات بیشتری می شوند، اضافه کرد: زلزله کشنده ترین نوع سانحه طبیعی در جهان است و بیشترین این تلفات هم در کشورهای درحال توسعه گزارش می شود. حدود ۶۸ درصد از تلفات زلزله های دنیا از سال ۲۰۰۰ تابحال در آسیا و در کشورهای درحال توسعه رخ داده است.
زارع افزود: درس هایی که از یک حادثه زلزله باید آموخت، معمولاً در کشورهای درحال توسعه آموخته نشده اند و خیلی از اشتباهات در ارتباط با مسکن، انتخاب محل برای سکونت و کیفیت ساخت بناها در بازسازی ها تکرار می شود. نقص در طراحی و انتخاب نامناسب محل و عدم درک ریسک و نبود برنامه ریزی لرزه ای در سطح ملی و محلی علاوه بر وضعیت مالی ضعیف جوامع شهری و روستایی سبب می شود تا مسؤلان نسبت به ملاحضات ریسک زلزله بی تفاوت باشند و مردم مواد ارزان تر و مکان های صدمه پذیر را برای سکونت انتخاب کنند.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اظهار داشت: این مشکلات همچنان از تمام زلزله های مخرب در کشورهای درحال توسعه از هائیتی، نپال و افغانستان و اندونزی گرفته تا چین، پاکستان، سریلانکا، ایران، هند، ترکیه، الجزایز، مکزیک و تایلند به درجات و نسبت های مختلف مشاهده می شود.
زارع اضافه کرد: کشورهای درحال توسعه در مناطق زلزله خیز با یک مشکل مهم روبرو هستند و آن این است که نمی دانند چه مقدار از منابع محدود خود باید برای کاهش ریسک های زلزله استفاده کنند. این تصمیمی دشوار است چونکه زمین لرزه های بزرگ به ندرت اتفاق می افتند و معلوم نیست که دقیقا چه زمانی امکان دارد اتفاق بیفتند، چه اندازه ای امکان دارد بزرگ باشند و چه میزان صدمه می توانند وارد کنند.
وی افزود: بعلاوه، این کشورها نیازهای فوری و روزمره زیادی همچون مشکلات شدید اقتصادی، بیکاری، مسکن، بهداشت و تغییرات سریع و مداوم در شهرنشینی دارند، در نتیجه صدمه پذیری خویش را می افزایند چون که ریسک فزاینده زلزله در این کشورها، اثرهای گسترده تری خواهد داشت.
زارع عنوان کرد: دانشمندان به برآورد چگونگی وقوع زمین لرزه های بزرگ در گسل های فعال که بخصوص شهرهای بزرگ در نزدیکی آنها واقع هستند، با اندازه گیری اندازه بزرگای محتمل و میزان جنبش قابل رخداد می پردازند.
وی اضافه کرد: نتایج در نقشه های پهنه بندی خطر و ریسک خطر زلزله نشان داده است چه مقدار لرزش در یک دوره خاص مشخص اتفاق می افتد. این نقشه ها برای آمادگی در مقابل زلزله بخصوص از راه آیین نامه ساختمانی های زلزله مورد استفاده قرار می گیرند. این آیین نامه ها مانند آیین نامه ۲۸۰۰ ایران، حداقل ها را برای ساخت و سازهای مقاوم در مقابل زلزله را در سطح ملی و برای یک کشور ارائه می کنند.
به گزارش دانشگاه فارسی به نقل از ایرنا، زلزله کشنده ترین حادثه طبیعی است که حدودا همه ایرانی ها لرزش آنرا زیر پای خود حس کرده اند اما به راستی این سانحه ناگهانی چیست که انسان را در زمان ها و مکان های مختلف غافلگیر کرده و خسارات جانی و مالی فراوانی را برای آن بر جای گذاشته است.
زلزله بر اثر لرزش زمین به وجود می آید و به صورت معمول در گسل های پوسته سخت زمین و در زیر خاک سطحی رخ می دهد.
زلزله های ایران بیشتر در ژرفای بین ۲ تا ۲۵ کیلومتر با شکستگی های برشی به صورت کششی یا فشاری، یا افقی (امتداد لغز) ثبت می شوند. از انتشار لرزشی که در اثر این شکست پدید می آید، زلزله به وجود می آید.
1352
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب