استادیار دانشگاه تربیت مدرس؛
استفاده از تجربیات بین المللی برای احیای دریاچه ارومیه ضروریست
به گزارش دانشگاه فارسی استادیار دانشگاه تربیت مدرس ضمن اشاره به آغاز یک کار پژوهشی در این دانشگاه در مورد بازبینی اهداف احیای دریاچه ارومیه بر اساس خدمات اکوسیستمی طی یک برنامه مشترک علمی با دانشگاه ایالتی یوتا، تصریح کرد: استفاده از تجربیات بین المللی برای احیای دریاچه ارومیه ضروری می باشد.
به گزارش روز دوشنبه ایرنا از دانشگاه تربیت مدرس، کاهش تراز آب دریاچه ارومیه و افزایش شوری آب در دو دهه گذشته، کاهش قابل توجه جمعیت آرتمیا، فلامینگو و سایر گونه های پرندگان را به دنبال داشته و منجر به ایجاد مشکل در اکولوژی منطقه و تهدید برای پستانداران جزایر شده است. صنعت اکوتوریسم منطقه هم با مخاطره روبرو شده و زیان های اقتصادی سنگینی به بار آورده است.
بر اساس این گزارش، غبار ایجادشده از بستر نمکی به جای مانده از خشک شدن دریاچه می تواند تهدیدی جدی برای سلامت ۵ میلیون جمعیت ساکن در حوضه آبریز دریاچه ارومیه ایجاد نماید.
دریاچه ارومیه مشابهت هایی از لحاظ خصوصیت های فیزیکی، شیمیایی و مسائل مدیریت منابع آب با دریاچه بزرگ نمک در ایالت یوتای آمریکا دارد و ازاین رو به خواهرخوانده آن معروف است.
این تیم تحقیقاتی با تحلیل ۴۰ سال داده های دریاچه ارومیه، ۸ معیار را برای سلامت و خدمات اکوسیستمی گسترده دریاچه ارومیه تعریف کردند. نتایج این پژوهش در شماره اخیر نشریه "Journal of Hydrology: Regional Studies " به چاپ رسیده است.
یکی از یافته های مهم این پژوهش این است که کوشش برای رسیدن یک تراز آب ثابت (به عنوان تراز اکولوژیک) به آن الزاماً کارکردهای اصلی دریاچه ارومیه را احیا نخواهد کرد. در عوض این محققان بر ضرورت به کارگیری یک رویکرد جامع (با لحاظ طیف گسترده ای از خدمات اکوسیستمی شامل سلامت، کیفیت آب، اقتصاد، اکولوژی و تفریح و گردشگری) برای حفاظت و احیای دریاچه ارومیه تاکید می کنند.
سمیه سیما محقق اصلی این پژوهش با بیان اینکه، هم اکنون در یک نقطه عطف هستیم و هر اقدام کوچکی هم مهم به حساب می آید، تصریح کرد: باید الان برای احیای دریاچه اقدام و اقدامات مثبت را تداوم دهیم. هرگونه کوتاهی و بی توجهی می تواند ما را به شرایط نامطلوب پیش از تثبیت برگرداند.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس اضافه کرد: ما باید متغیر بودن تراز آب دریاچه را (در اثر فعالیتهای انسانی در حوضه و شرایط اقلیمی) بعنوان یک حقیقت بپذیریم و متناسب با این شرایط در انجام اقدامات مورد نیاز برای احیای دریاچه جایی متمرکز شویم که بتواند بهبود قابل توجهی در خدمات اکوسیستمی دریاچه ایجاد نماید.
وی تصریح کرد: احیای دریاچه ارومیه کار ساده ای نیست و استفاده از تجربیات بین المللی در این حوزه بسیار ضروریست.
سیما افزود: اقدامات خوبی در این راستا پس از شکل گیری ستاد احیای دریاچه ارومیه در مورد ایجاد هماهنگی بین دستگاههای اجرایی، ارتقای آگاهی و ایجاد توجه عمومی به موضوع، اجرای طرح های صرفه جویی آب و ارتقای عملکرد محصولات کشاورزی در حوضه آبریز ارومیه انجام شده است که لزوم دارد ادامه یابد.
وی تصریح کرد: احیای دریاچه ارومیه باید یک تعهد ملی از جانب دولت ها تلقی شود و حمایت های عموم مردم هم آنرا پشتیبانی کند تا بهبود قابل توجهی در شرایط دریاچه ایجاد شود چونکه بحران زیست محیطی که دریاچه ارومیه با آن مواجه می باشد منحصر به ایران نیست.
این محقق اضافه کرد: در دریاچه نمک آمریکا هم در سالهای اخیر تراز آب دریاچه در محدوده پایین ترین حدود خود بوده و مشکلات مشابهی در شکل گیری اتصال بین جزایر و سواحل، تهدید ناشی از گردو غبار، تغییر در شوری آب و خسارت های اکولوژیکی نگرانی های کارشناسان را به دنبال داشته است.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در انتها تصریح کرد: این همکاری علمی مشترک بین پژوهشگران ایرانی و آمریکایی پرارزش است؛ چون که ما مسائل مشترک زیادی در مورد این مورد داریم که از راه تبادل تجربیات و سوابق تحقیقات انجام شده در دو کشور بهتر قادر به حل آنها خواهیم بود.
نتایج پژوهش دکتر سیما و همکاران می تواند در بازبینی اهداف برنامه احیای دریاچه ارومیه مورد استفاده قرار گیرد.
تیم دانشگاه یوتا هم به سرپرستی دکتر دیوید رزنبرگ، استاد مهندسی تحلیل سیستم های منابع آب و محیط زیست که در موضوعات مدیریت جامع منابع آب در حوضه های آبریز غرب آمریکا و رودخانه های تأمین کننده جریان ورودی به دریاچه بزرگ نمک آمریکا مطالعه کرده است و با مشارکت دکتر وین وورتسباخ، سارا نول و کارین کتنرینگ از دانشکده منابع طبیعی این دانشگاه در بخش های اکولوژی و لیمنولوژی این تحقیق همکاری داشتند.
دانشگاه ایالتی یوتا (Utah State University) یکی از دانشگاه های ایالات متحده آمریکا و واقع در شهر «لوگان» ایالات یوتا است.
دکتر رزنبرگ می گوید: نمی توانیم بگوییم افزایش تراز آب دریاچه به یک تراز مشخص شرایط کلی آنرا بهبود می دهد. بنابراین باید ببینم که ارتباط بین خدمات اکوسیستمی دریاچه باهم به چه صورت است و چه طور تغییر در تراز آب دریاچه به مرور زمان این خدمات را تحت تاثیر قرار می دهد.
به گزارش دانشگاه فارسی به نقل از ایرنا، چهارم اردیبهشت جاری هم تارنمای یورک الرت (EurekAlert) وابسته به انجمن پیشرفت علم آمریکا اطلاع داد که دانشمندان و مهندسین منابع آب ایران و آمریکا مشغول همکاری در یک پژوهش علمی برای احیای دریاچه ارومیه هستند.
در این همکاری اساتیدی از دانشگاه های تربیت مدرس ایران و دانشگاه ایالتی یوتا با بررسی داده های ۴۰ سال گذشته هشت شاخص سلامت دریاچه و اکوسیستم های فراوان آنرا تعریف کرده اند. این یافته ها در آخرین شماره نشریه «هیدرولوژی: مطالعات منطقه ای» انتشار یافته و جزئیات آن در دسترس عموم قرار دارد.
بر اساس یکی از این یافته ها، هدفگذاری یک سطح آب مشخص الزاماً مشکلات دریاچه را حل نمی کند.
به نوشته تارنمای مذکور، نتیجه این پژوهش در به روز رسانی برنامه یک میلیارد دلاری احیای دریاچه ارومیه به کار گرفته خواهد شد.
منبع: دانشگاه فارسی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب