افشای راز 1 و نیم میلیون ساله قدیمی ترین یخ زمین
به گزارش دانشگاه فارسی، هسته ای یخی که امکان دارد قدمتی بیشتر از ۱.۵ میلیون سال داشته باشد، به بریتانیا رسیده و دانشمندان مقرر است آنرا ذوب کنند تا به اطلاعات حیاتی دربارهٔ آب وهوای زمین دست یابند.
غزال زیاری: این استوانه شیشه ای، قدیمی ترین یخ کره زمین به حساب می آید و از اعماق یخ پوش قطب جنوب (آنتارکتیکا) حفاری شده است. درون این یخ، اطلاعاتی هزاران ساله منجمد شده که بگفته دانشمندان می تواند انقلاب بزرگی در آن چه تا به امروز درباره ی تغییرات اقلیمی می دانستیم ایجاد نماید.
دکتر لیز توماس، رئیس تحقیقات هسته های یخی در مرکز مطالعات قطب جنوب دراین باره توضیح داد: «این بازه زمانی، دوره بطورکامل ناشناخته ای از تاریخ زمین ماست.»
محل نگهداری این یخ ارزشمند
یخ منتقل شده به بریتانیا در اتاق فریزری با دمای منفی ۲۳ درجه سانتی گراد در مرکز مطالعات قطب جنوب بریتانیا در شهر کمبریج نگهداری می شود. چراغ های هشدار قرمز بالای در اتاق چشمک می زنند و درون اتاق، خروجی اضطراری به تونلی تعبیه شده که مربوط به مواقعی است که مشکلی ایجاد شود. گزارشگر BBC که به بازدید از این یخ رفته، تنها ۱۵ دقیقه اجازه یافت تا در اتاق بماند و آن هم بالباس های عایق، چکمه، کلاه و دستکش مخصوص. در طول این زمان کوتاه،
شاتر الکترونیکی دوربین عکاسی او یخ زد و موهایش هم آغاز به خش خش کردن و یخ زدن نمودند.
روی یک میز کار، کنار جعبه های روی هم چیده شده یخ، دکتر توماس به قدیمی ترین هسته های یخی اشاره می کند که امکان دارد قدمتی حدود ۱.۵ میلیون سال داشته باشند. این یخ ها براق و آن قدر شفاف هستند که می توانیم دستمان را پشتشان ببینیم.
ذوب کردن یخ ها به امید یافتن اسرار
طبق برنامه ریزی های انجام شده قرار بر این است که اعضاء این تیم تحقیقاتی برای هفت هفته، به آرامی این یخ های باارزش را ذوب کنند تا گردوغبارهای باستانی، خاکسترهای آتش فشانی و حتی جلبک های ریز دریایی به نام "دیاتوم" که هنگام یخ زدن آب در آنها حبس شده بودند را آزاد نمایند.
این مواد می توانند اطلاعاتی مهمی درباره ی الگوهای باد، دما و سطح دریاها در بالاتر از یک میلیون سال پیش به دانشمندان عرضه کنند. قرار بر این است که مایع حاصل از ذوب کردن این یخ ها، بوسیله لوله ها وارد دستگاه هایی در لابراتوار کناری شود؛ یکی از معدود جاهایی در جهان که می تواند این نوع مطالعات علمی را انجام دهد.
پروژه هزینه بر استخراج یخ
عملیات استخراج این هسته های یخی از قطب جنوب، تلاشی چندملیتی و پرهزینه بود که میلیونها دلار هزینه در برداشت. پس از استخراج، یخ ها به قطعات یک متری تقسیم شده و با کشتی و سپس به وسیله ون یخچالی به کمبریج منتقل شدند.
مهندس جیمز ویل که در پایگاه کنکوردیا در شرق قطب جنوب در استخراج یخ ها مشارکت داشت، توضیح داد: «نگه داشتن این قطعات یخ در دستانم (البته با دستکش های بسیار محافظ) و مراقبت از این که تکه ای روی زمین نیفتد، احساس شگفت انگیزی بود.»
البته این یخ ها تنها به انگلیس منتقل نشده اند و دو مؤسسه در آلمان و سوئیس هم مقاطع عرضی از این هسته یخی به طول ۲.۸ کیلومتر دریافت کرده اند.
طبق گفته دکتر توماس، اعضاء این تیم ها امکان دارد به شواهدی از دوره ای بالاتر از ۸۰۰ هزار سال پیش که در آن، غلظت دی اکسید کربن احتمالا بطور طبیعی به اندازه یا حتی بیشتر از سطح کنونی بوده باشد، دست بیابند. این کشف می تواند به دانشمندان در درک این مورد که در آینده و زمانی که گازهای گرم کننده در جو زمین محبوس می شوند، چه اتفاقی امکان دارد برای سیاره ما رخ دهد، کمک کنند.
او در این رابطه اضافه کرد: «سامانه اقلیمی ما بارها گرفتار تغییرات مختلفی شده، ازاین رو واقعا نیاز داریم به گذشته بازگردیم تا این فرآیندها و نقاط بحرانی را بهتر درک نماییم.»
تفاوت بین شرایط فعلی و دوره هایی از گذشته که میزان گازهای گلخانه ای بالا بودند، اینجاست که حالا و در ۱۵۰ سال اخیر، انسان ها عامل اصلی افزایش سریع این گازها هستند. این شرایط ما را وارد قلمرو ناشناخته ای کرده؛ ولی اکنون دانشمندان امیدوارند که ثبت تاریخ زیست محیطی زمین که در دل یخ ها حبس شده، بتواند راهنمایی برای آینده باشد.
در یخ ها به دنبال چه هستیم؟
تیم تحقیقاتی به دنبال شناسایی ایزوتوپ های شیمیایی موجود در این یخ ها هستند که حاوی اطلاعاتی درباره ی الگوهای باد، دما و میزان بارندگی در بازه ای بین ۸۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون سال پیش یا حتی بیش تر هستند. پژوهشگران برای اندازه گیری میزان بالاتر از ۲۰ عنصر و فلز کمیاب، از ابزاری به نام طیف سنج جرمی با پلاسمای القایی (ICP-MS) استفاده می نمایند.
این شامل عناصر خاکی کمیاب، نمک های دریایی و عناصر دریایی و همین طور شاخص هایی از فوران های آتش فشانی گذشته است.
این تحقیقات به دانشمندان کمک خواهدنمود تا تغییر مرموزی به نام "گذار میانه پلیستوسن" که میان ۸۰۰ هزار تا ۱.۲ میلیون سال پیش رخ داد و طی آن چرخه های یخبندان زمین ناگهان تغییر کردند را بهتر درک کنند. بعد از آن دوره، گذار بین دوره های گرم تر و عصرهای یخبندان (که در آن، یخ خیلی از نقاط زمین را می پوشاند)، هر ۴۱ هزار سال یک دفعه رخ می داد؛ اما ناگهان این چرخه به هر ۱۰۰ هزار سال یک دفعه تغییر کرد.
طبق گفته دکتر توماس، علت این تغییر ناگهانی یکی از هیجان انگیزترین پرسش های بی پاسخ در علم اقلیم شناسی است. حالا این هسته های یخی امکان دارد شواهدی از زمانی که سطح دریاها بسیار بالاتر از سطح کنونی بوده و یخ پوش های عظیم قطب جنوب کوچک تر بوده اند را در خود داشته باشند.
وجود ذرات غبار در یخ به دانشمندان در درک این مورد که این یخ پوش ها چه طور کوچک شدند و چه طور در بالا آمدن سطح دریا نقش داشتند کمک خواهد کرد؛ این دقیقاً همان موضوعی است که به منزله یکی از نگرانی های قرن اخیر به حساب می آید.
منبع: bbc
منبع: دانشگاه فارسی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب