در میزگرد دانشگاه فارسی با حضور استادان زلزله شناسی و به مناسبت سالروز زلزله بم مطرح شد

اصلاح تجمع جمعیتی و مقاوم سازی بناها راه حل کاهش خسارات زلزله

اصلاح تجمع جمعیتی و مقاوم سازی بناها راه حل کاهش خسارات زلزله

ایران کشوری است که خیلی از مناطق آن روی گسل قرار دارند و هرازگاهی شاهد زلزله های خفیف تا شدید در شهرها و استانهای آن هستیم که بطور معمول با خسارات جانی و مالی همراه هستند؛ خساراتی که اساتید زلزله شناسی برای کاهش آن موضوعاتی مانند کاهش تجمع جمعیتی و مقاوم سازی بناها را مطرح می کنند.


به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، مهدی زارع در برنامه گفتگوی علمی با عنوان «بررسی میزان لطمه پذیری سازه های مناطق مختلف کشور در مقابل زلزله» که با همکاری رادیو گفت و گو به مناسبت روز پنجم دی «روز ایمنی در مقابل زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی» در استودیوی خبر خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران برگزار شد، گفت: وقوع زلزله بم در پنجم دی ماه سال ۱۳۸۲ درسی مهم به ما داد؛ در آن زمان یک تجمع جمعیتی حدود ۱۰۰ هزار نفری در کنار یک گسل فعال که از شهر بم رد می شد، مستقر شده بود و با وقوع زلزله یک سوم جمعیت حاضر در شهر از بین رفتند. این مساله به ما می آموزد که از تجمع جمعیتی در مناطق زلزله خیز مانند تهران باید اجتناب کرد و تا جایی که امکان دارد باید بار جمعیتی این مناطق را کم کرد تا خسارات کمتر و مدیریت بحران آسان تر شود.
وی افزود: ما همه اتفاقات ماقبل زلزله بم حتی آنهایی که در مجاورت شهرها اتفاق افتاده بودند مثل زلزله بوین زهرا دهه شهریور ۱۳۴۱، زلزله طبس ۲۵ شهریور ۱۳۵۷ و حتی زلزله منجیل ۳۱ خرداد ۱۳۶۹ که می توانیم بگوییم نخستین زلزله رخ داده در یک منطقه مدرن شهری و دارای تاسیسات مانند سد، نیروگاه، جاده و پل که سبب خسارات فراوانی شد، مورد بررسی و مطالعه قرار داده بودیم.
زارع اظهار داشت: اما در منطقه منجیل این جمعیت متمرکزی که در زلزله بم در یک جا بودند، وجود نداشت. طبق برآوردهای ما در کل منطقه منجیل در زلزله ۳۱ خرداد ۱۳۶۹ در کل منطقه حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار نفر ساکن بودند که البته حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار نفر از جمعیت این شهر لطمه دیدند.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله افزود: در زلزله بم اولین بار بود که چنین جمعیتی متمرکز و یک جا در کنار کانون زلزله مستقر بودند و آن لطمه مهم را شاهد بودیم. نکته مهم زلزله بم که باید از آن برای مدیریت بحران زلزله احتمالی تهران استفاده کرد، این است که اگر کانون زلزله بم فقط ۲۰ کیلومتر دورتر بود یعنی از جایی که گسل گسیخته شد، ۲۰ کیلومتر به سمت شمال یا ۲۰ کیلومتر به سمت جنوب بود، شاید ۳۰۰ نفر هم در زلزله بم کشته نمی شدند.
وی توضیح داد: ما حدودا ۲ زلزله شبیه به زلزله بم را با بزرگای اندکی کمتر از زلزله بم (۶.۵) و حدود ۶.۴ و ۶.۳ در فاصله یک دقیقه در روز ۲۳ آبان ۱۴۰۰ در ۵۰ کیلومتری شمال بندرعباس در شهر فین تجربه کردیم.
زلزله های فین در استان هرمزگان در فاصله یک دقیقه اتفاق افتادند که فقط یک کشته داشت و با اهمیت ترین دلیلش این بود که در شعاع حدود ۱۵ کیلومتری کانون زلزله هیچکس زندگی نمی کرد. البته جمعیتی بیرون بودند و مردم بسیار وحشت زده شدند، زلزله در بعدازظهر بود و ۲ بار اتفاق صورت گرفت. همین مساله سبب شد که در اتفاق اول مردم هوشیار شدند. همه این ها در کم بودن لطمه وارده موثر بود. ولی این نکته بسیار بسیار مهمست که اگر تجمع جمعیتی در اطراف کانون زلزله و جایی که گسل عبور می کند زیاد باشد، لطمه پذیری بالا است.


این استاد زلزله شناسی گفت: شهر تهران موقعیتی مانند شهر تبریز دارد؛ منتهی به جهت تجمع جمعیتی، تهران حادترین وضعیت را از نظر وقوع احتمالی زلزله در ایران دارد. بیشتر منطقه های تهران از سمت شمال یا جنوب، نزدیک پهنه گسل های مختلفی که فعال هم هستند، قرار گرفته اند. در پهنه شمال تهران یک جمعیت حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفری داریم که در پهنه گسل فعال زندگی می کنند. در غرب تهران دشت شهریار و ملارد را داریم که در آنجا به سبب تخلیه آب زیرزمینی در حدود ۳۰ سال قبل میزان نشست زمین در بعضی جاها بین ۱۲ تا ۱۶ متر طبق سنجش های سازمان نقشه برداری کشور ثبت و گزارش شده است.
وی اظهار داشت: همه این ها به ما می گوید اگر با همان ذهنیتی که درس زلزله بم به ما داد بخواهیم با این مساله برخورد نماییم، یکی از کارهای مهمی که باید انجام بدهیم این است که از تجمع جمعیتی در شهر تهران اجتناب شود و این تجمع و بار جمعیتی بیشتر نشود و حتی کمتر شود. برای مدیریت بحران و کاهش ریسک زلزله در آینده، هیچ راهکار بی خسارتی نداریم و همه راهکار ها گرفتار ضرر و خسارت هستند منتهی هوشمندی این است که کدام راهکار را انتخاب نماییم و چه برنامه ای را در نظر بگیریم که خسارت کمتری را بوجود آورد.
زارع در پاسخ به این پرسش که چه رابطه ای بین گسل ها و زمین لرزه وجود دارد، گفت: بیشتر زلزله هایی که ما بعنوان زلزله های مخرب می شناسیم و در دنیا گزارش می شوند، ناشی از حرکت گسل ها هستند. گسل ها شکستگی های ثانویه و ناپیوستگی های ثانویه در پوسته زمین هستند که در آنها تغییر مکان اتفاق افتاده است. اگر آن تغییر مکان ها و جنبش که بطور معمول پس از یک دوره تمرکز تنش و قفل شدگی در آن صفحه رخ می دهد، بصورت ناگهانی اتفاق بیافتد، در آن صورت ما با زلزله مواجه می شویم.
وی اضافه کرد: اگر آن تغییر شکل و جابه جایی به تدریج و به حالت خزش رخ بدهد ما با زلزله به مفهوم زلزله بزرگ دیگر مواجهه نمی شویم؛یا زلزله های بسیار کوچکی اتفاق می افتد یا اساسا تغییر شکل های بی لرزه را مشاهده می نماییم. خوشبختانه در کشور ما حدودا حدود ۹۰ درصد تغییر شکل هایی که در پوسته اتفاق می افتد، بی لرزه هستند و فقط ۱۰ درصد از آنها هستند که لرزه زا هستند و در اثر شکستگی در دل گسل ها اتقاق می افتند. بدین سبب گسل ها در صورتیکه گرفتار جابه جایی ناگهانی بشوند، می توانند بعنوان مسبب و منشاء وقوع زمین لرزه تلقی شوند.

بناهای تاریخی بغیر از مرمت نیاز به مقاوم سازی دارند
استاد پژوهشکده مهندسی سازه و بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران در ایران، با تاکید بر این که مرمت و مقاوم سازی بناهای تاریخی نیاز به تفکیک و جداسازی دارند، اظهار داشت: به نسبت هزینه به فایده ای که ما می توانیم از تفکیک موضوع مرمت و مقاوم سازی این بافت ها داشته باشیم، می توانیم سود کلانی برای کشور در بحث جلوگیری از خسارات زلزله به ارمغان بیاوریم.
فریبرز ناطقی الهی در ادامه این جلسه علمی در پاسخ به این پرسش که آیا مدیریت خطرپذیری و بحران در سازه های فرهنگی و بافت های قدیمی شهری در ایران اتفاق افتاده و اگر اتفاق افتاده چه مقدار است، گفت: یکی از با اهمیت ترین بحث هایی است که در کشورهای که دارای قدمت و تمدن تاریخی مطرح است، همین محافظت از بناهای تاریخی در مقابل حوادث و بلایای طبیعی است. کشوری مثل میانمار، ایتالیا و کشورهای دیگری هستند که سرمایه گذاری زیادی روی این مساله داشته اند.
وی افزود: متاسفانه در کشور ما با توجه به این که زلزله هنوز جایگاه اصلی خودرا پیدا نکرده و اهمیت چندانی به آن داده نمی گردد، ورود به بحث ساختمان های تاریخی یک مقدار به تاخیر افتاده است. تلاش ها و صحبت هایی درباره این مساله بوده است؛ به یاد دارم که حدود ۱۰ سال پیش در سمیناری درباره میراث فرهنگی و مقاوم سازی آثار باستانی در مقابل زلزله صحبت های داشتیم و قرار شد که کمیته ای تشکیل و کارها دنبال شود اما متاسفانه این مقاوم سازی ها در قالب مرمت و تعمیر انجام می گیرد و با توجه به این که بافت های قدیمی و ساختمان های قدیمی دارای ساختار و مصالح خاصی هستند ما باید برای این ها روش های مناسب مقاوم سازی را طراحی و آنرا توسعه دهیم اما این مساله در ایران به خوبی صورت نمی گیرد.




استاد پژوهشکده مهندسی سازه افزود: ما تا آن زمان که بین موضوع مرمت و مقاوم سازی بناهای تاریخی در کشور تفکیک قائل نشویم، این دو موضوع با هم ادغام خواهند شد و کار را خراب خواهند کرد. متاسفانه این مساله حالا هم درحال رخ دادن است؛ در قالب بحث مرمت گفته می شود که داریم مرمت و بازسازی می نماییم اما این بحث کاملا غلط است.
وی اضافه کرد: سرمایه گذاری روی آثار تاریخی باتوجه به تکنولوژی و مسائلی که امروزه می بینیم برای مردم دغدغه خاصی به وجود آورده است. مردم دنیا امروز حاضرند برای دیدن بافت های تاریخی و ساختمان های قدیمی هزینه های خوبی را تقبل کنند. ما نمونه های آنرا در کشور ترکیه شاهد می باشیم که سیل مردم برای دیدن یک یا دو مسجد یا بنای تاریخی وارد این کشور می شوند و دلارها در این کشور خرج می کنند. یا در کشور چین، تنها ساختمان های قدیمی در چین است که مردم را از تمام کشورهای دنیا برای بازدید جذب می کند. بدین جهت اگر ما یک مقدار عمیق فکر نماییم، به نسبت هزینه به فایده ای که می توانیم از تعمیر، مرمت و مقاوم سازی این بافت ها داشته باشیم، می توانیم سود کلانی برای کشور به ارمغان بیاوریم.

مهدی زارع در ادامه این جلسه علمی در پاسخ به این پرسش که آیا عوامل انسانی می تواند موجب به وجود آمدن زلزله شود، اضافه کرد: انواع مختلفی از کارهای انسانی در مقیاس بزرگ وجود دارد که می تواند موجب ایجاد زلزله شود. زمین لرزه های طبیعی به طور معمول در امتداد گسل ها رخ می دهند، اما زمین لرزه های ناشی از فعالیت انسان می توانند در مناطقی اتفاق بیفتند که با فعالیت لرزه ای قبلی مرتبط نیستند. بیش از ۷۰۰ مکان شناسایی شده اند که در آنها در سده بیستم کارهای انسانی موجب زمین لرزه شده است.
وی اظهار داشت: بمب تزار بمب هیدروژنی هوایی و قدرتمندترین سلاح هسته ای توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق تولید و در ۳۰ اکتبر ۱۹۶۱ (۹ مهر ۱۳۴۰) آزمایش عملی شد. این بمب با چتر نجات از یک هواپیما پرتاب و بطور خودکار در ارتفاع ۴۰۰۰ متری منفجر شد و بزرگترین زلزله به دست بشر را ایجاد کرد. این بمب هیدروژنی قدرت انفجاری معادل ۵۶ مگاتن ماده منفجره و زلزله ای با بزرگای ۷.۵ تا ۸ را درپی داشت. مثل این که ۳۸۰۰ بمب شبیه آن که در هیروشیما اتفاق افتاد، بطور همزمان منفجر شود!
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اضافه کرد: نیکیتا خروشچف، نخست وزیر وقت شوروی، در ژوئیه ۱۹۶۱ دستور ساخت یک سلاح ۱۰۰ مگاتونی را صادر کرد. بااینکه در نهایت بمبی با نصف این قدرت ساخته شد با این وجود تا شعاع ۳۵ کیلومتری نابودی مطلق در پی داشت و ارتفاع قارچ بمب به ۶۰ کیلومتر رسید.
زارع با اشاره به این که خیلی از زمین لرزه های ناشی از فعالیت انسان مانند معدن کاری، انفجار، ایجاد ضربات بزرگ بر زمین و نظایر آن خفیف هستند و خسارات زیادی ایجاد نمی کنند، اظهار داشت: شرکتها برای استخراج منابع طبیعی در زیر سطح زمین حفاری می کنند، حفره های باقی مانده می توانند موجب بی ثباتی شوند که منجر به فروریختگی ها و در نتیجه زمین لرزه می شود. زلزله های حاصل معدن کاری بطور معمول با بزرگای کمتر از یک تا حدود ۲.۵ ثبت می شوند. چنین زلزله هایی حدودا هر روزه در پیرامون تهران رخ می دهند.
این استاد زلزله شناسی با اشاره به این که ساخت سدهای بزرگ نیز می تواند موجب زلزله شود، افزود: سدهای بزرگ می توانند بوسیله آنچه لرزه خیزی ناشی از مخزن نامیده می شود، موجب ایجاد زلزله شوند. دانشمندان شواهدی ارائه کرده اند که لرزش ها را با بالا و پایین رفتن مخازن بیش از ۷۰ سد در سراسر جهان مرتبط می کند. مخازن می توانند فراوانی زمین لرزه ها را در مناطقی با فعالیت لرزه ای بالا بالا برند و موجب وقوع زلزله در مناطقی شوند که تصور می شد از نظر لرزه ای غیرفعال هستند. بعنوان مثال، تقریباً ۸۰ هزار نفر در سیچوان چین در زلزله ۱۲ مه ۲۰۰۸ با بزرگای ۷.۹ ناشی از ۳۲۰ میلیون تن آبی که در مخزن زیپینگپو سد بزرگ روی گسل شناخته شده جمع شده بود، جان خودرا از دست دادند. زیپینگپو سدی به ارتفاع ۱۵۶ متر روی رودخانه مین، شاخه ای از یانگ تسه در سال ۲۰۰۶ تکمیل شد. سد زیپینگپو در ۵.۵ کیلومتری مرکز زمین لرزه ۲۰۰۸ ونچوان قرار داشت.


وی تصریح کرد: یکی دیگر از کارهای انسانی که موجب زمین لرزه می شود، شکستگی هیدرولیکی برای استخراج نفت و گاز است؛ همچون فعالیت تزریق فاضلاب با فشار بالا که بطور معمول با شکستگی هم راه است. در این فرایند، آب، ماسه و مواد شیمیایی تحت فشار به زیر زمین پمپ می شوند تا سنگ ها را بشکنند و منابع طبیعی آزاد شوند. نفت و گاز طبیعی، خودرا بوسیله شکستگی ها به سطح می رسانند، آب و مواد شیمیایی و فاضلاب جمع آوری شده نیز که باردیگر به اعماق زمین تزریق می شوند، با عبور از همین شکستگی ها موجب ایجاد زلزله می شوند. همین طور تخلیه آب های زیرزمینی سبب تحریک گسل ها می شود.
فریبرز ناطقی الهی بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران در ایران در ادامه این جلسه علمی در پاسخ به این پرسش که آیا مدل سازی خطرپذیری و ارزیابی خسارات و تبعات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی زلزله در ایران انجام شده است، اضافه کرد: مطالعات جامع برای داشتن یک الگوی کامل، در ایران نداریم. در زلزله رودبار و منجیل کارهای گسترده ای درباره مسائل مهندسی زلزله و مدیریت بحران برای اولین بار بصورت جدی مطرح و ساختار و برنامه آن هم کامل شد.
استاد پژوهشکده مهندسی سازه افزود: پس از زلزله ویرانگر بم همان موقع بود که پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با حمایت یونسکو در ایران تاسیس و کارهای بسیار زیادی دراین زمینه ها آغاز شد. حدودا ۳۰ سال است که ما بصورت جدی به این قضیه پرداخته ایم. در قسمت مهندسی سازه به سبب پیشینه مهندسی که ایران داشته، کارهای خوبی در کشور انجام شده و حتی در سطح بین المللی کارهای ایران قابل قبول بوده است.
وی توضیح داد: درباب زلزله شناسی هم کارهای زیادی انجام شده است. سعی کردیم فضایی برای مدیریت بحران و مدل سازی ایجاد نماییم با این هدف که وقتی یک ساختمان را مقاوم می نماییم، چند نفر را نجات می دهیم اما اگر یک سیستم را برای یک شهر پیاده نماییم جمعیت انبوهی را نجات می دهیم. برای همین وارد برنامه ریزی مدیریت بحران با فرضیه های جدید شدیم.
ناطقی الهی اضافه کرد: آنچه تا حالا انجام شده مدیریت امداد و نجات است یعنی کارهای پس از وقوع حادثه آن هم بصورت موردی مطالعه شده به این شکل که هر کسی در مطالعه موردی خود نگاه خاص خود در مدل سازی را داشته است و به شکل جزیره ای نتایجی گرفته اند که وابسته به فرضیه ای است که با آن آغاز نموده اند. در نتیجه همه این مطالعات قابل تجمیع نیستند.
وی اظهار داشت: سفارش من به شهرداران و مسئولان حوزه مدیریت بحران این است که مطالعات را برمبنای فرضیات مشترک قرار دهند و نتایج را ترکیب و یک مدل جامع تری ایجاد کنند. در این شکل تا حالا ۲ کار مهم انجام شده است یکی از طرف جایکا ژاپن بود که البته مورد نقد من است و کار دیگری در ۱۳۷۴ برای مرکز مطالعات شهرداری تهران توسط خودم و پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی انجام شد که منطقه به منطقه به قضایای مربوط به زلزله نگاه کردیم. اما پاسخ اصلی به سوال شما این است که به رغم سوابق زلزله هنوز مدلی برای چنین ارزیابی هایی نداریم.
مهدی زارع در ادامه این جلسه تخصصی در پاسخ به این پرسش که آیا از روش های نوین پیش یابی زلزله در ایران استفاده می شود، اظهار داشت: تا حالا تحقیقات و مطالعات مختلفی در مورد روش های پیش بینی زلزله طی ۲ دهه گذشته و خصوصاً بعد از زلزله بم در ایران انجام شده و همچنان دنبال می شود که از میان آنها می توان به موارد مهم زیر اشاره نمود.
وی اضافه کرد: از آنجائیکه داده های لرزه ای با حجم و کیفیت خوبی در دسترس می باشد، می توان پیش نشانگرهای لرزه ای مانند تغییر احتمال رخداد زمین لرزه ها، نبود لرزه ای در گره های لرزه خیز، الگوهای لرزه ای اخطاردهنده و بی هنجار، رخداد پیش لرزه ها، تغییر نرخ لرزه خیزی و پارامتر b-value تغییرات نسبت سرعت انتشار موج فشاری به موج برشی، تغییرات ناهمسانگردی سرعت امواج لرزه ای مهاجرت خردلرزه ها، انتقال تنش های لرزه ای، ناهنجاری دم های موج برشی و طیف افت تنش زمین لرزه های کوچک را مورد مطالعه و تحقیق قرار داد.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله افزود: همین طور از روش های آماری پیشرفته در جهت مطالعه توزیع زلزله ها و نرخ لرزه خیزی مناطق ایران استفاده می شود که این مهم با همکاری با سازمان های دولتی تولیدکننده اطلاعات مکانی و مکان مرجع مانند سازمان نقشه برداری کشور، سازمان زمین شناسی، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، سازمان فضایی و مرکز آمار ایران، از داده های آنها در ایجاد بانک اطلاعات و مطالعه پیش نشانگرها استفاده می شود. همین طور مطالعات نظری مانند دینامیک غیرخطی لیتوسفر و ارتباط با آن با پیش بینی زلزله، به مطالعات پیش بینی زلزله در ایجاد یک پایه قوی نظریه بسیار کمک می نماید.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در ایران، منطقه ای مصون از زلزله وجود دارد و مهم ترین مناطق زلزله خیر ایران کدامند، گفت: ایران در ناحیه ای فعال از نظر جنبایی پوسته قرار دارد که بخش بیشترش بدون لرزه و بخش کوچکی از آن بصورت زمین لرزه خودنمایی می کند. این منطقه هر ساله زلزله هایی با بزرگای مختلف را تجربه می کند. تعدادی از آنها ممکنست به بزرگای ۸ برسند (به عنوان مثال زلزله مکران – هفتم آذر ۱۳۲۴، با بزرگای ۸.۱). خیلی از زمین لرزه های ویرانگر با بزرگای ۷.۰ یا بیشتر در طول قرن گذشته در ایران رخ داده اند مانند زلزله سلماس (۱۷ اردیبهشت ۱۳۱۰ با بزرگای ۷.۱) و زلزله ۱۰ شهریور ۱۳۴۱ بویین زهرا (با بزرگای ۷.۱) و زلزله ۳۱ خرداد ۶۹ منجیل با بزرگای ۷.۳ که شناخته شده تر هستند. ولی زمین لرزه ای با بزرگای کمتر از هفت نیز در همین قرنی که گذشت در ایران فاجعه آفرین شدند زلزله پنجم دی ماه ۱۳۸۲ بم با بزرگای ۶.۵ بود که به سبب آن ۲۶ هزار و ۲۷۱ نفر کشته شدند. بدین ترتیب و بر پایه آمار قرنی که گذشت، ایران گرچه محل رخداد حدود ۲ درصد از زلزله های جهان است، ولی حدود ۶ درصد از تلفات زلزله های دنیا از ایران گزارش شدند.
زارع توضیح داد: مناطق کم خطر از نظر زلزله در کشورمان عمدتاً مناطقی هستند که کسی در آنها زندگی نمی کند، مانند منطقه کویر لوت یا قسمتی از کویر مرکزی ایران که جزو مناطقی هستند که لرزه خیزی کمی دارند و کسی هم در آنجا زندگی نمی نماید. اما همچون نواحی کمتر لرزه خیز که میزان تغییر شکل پوسته نیز در آنها کمتر از سایر نواحی است، نوار سنندج - سیرجان است که شامل استان اصفهان، کردستان، مرکزی و همدان می شود که از لرزه خیزی پایینی برخوردارست. همین طور ناحیه دشت خوزستان از جنوب اهواز به سمت آبادان و خرمشهر نیز همین وضعیت را دارد. این مناطق، مناطق کم لرزه هستند چونکه بطورمثال در اصفهان هر ۲ تا ۳ هزار سال یک زلزله ۶.۵ تا ۷ و هر ۸ هزار سال یک زلزله بالای ۷ اتفاق می افتد اما در منطقه ای مثل جنوب البرز که تهران هم در آن جای گرفته هر ۲۰۰ سال انتظار زلزله ای با بزرگای ۶.۵ تا هفت و هر سه هزار سال انتظار وقوع زمین لرزه ای با بزرگای ۷.۵ را داریم. بنا بر این به منطقه البرز منطقه خطرناک از نظر زلزله گفته می شود و منطقه اصفهان بطور نسبی منطقه ای کم خطر است. حوالی شهرهای خوانسار و گلپایگان در نوار سنندج - سیرجان منطقه خوبی برای سرمایه گذاری طولانی مدت و انتقال پایتخت است هم منطقه ای با لرزه خیزی کمتر است، هم از مرزها دور است.
در تکمیل این سوال فریبرز ناطقی الهی بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران در ایران در این خصوص تذکری به این تشریح کرد: البته توجه داشته باشید وقتی گفته می شود لرزه خیزی یک منطقه پایین است، به این معنا نیست که دیگر نیازی به رعایت ضوابط ساخت و زلزله نیست هیچ منطقه ای را نباید امن کامل دانست بطورمثال زلزله کوبه ژاپن در جایی رخ داد که در نقشه پهنه بندی ژاپن بعنوان منطقه خطرناک تعیین نشده بود اما فاجعه ای به آن بزرگی را مشاهده کرد.
به گزارش دانشگاه فارسی به نقل از خبرگزاری ایرنا، همه ساله روز پنجم دی ماه، سالروز زلزله غم انگیز بم بعنوان روز ایمنی در مقابل زلزله و کاهش اثرات آن گرامی داشته می شود؛ زلزله ای که با وقوعش، قلب تک تک مردم ایران جریحه دار شد و تا به امروز هنوز خاطره تلخ آن در یادها باقی مانده است.
بامداد پنجم دی ۱۳۸۲ ساعت ۵ و ۲۶ دقیقه و ۲۶ ثانیه، زمین لرزه ای به قدرت ۶.۶ ریشتر بم در استان کرمان را با چنان شدتی تکان داد که امواج آن تا ۲۰۰ کیلومتری نیز محسوس بود.
طبق آخرین آمار رسمی، زمین لرزه بم ۴۲ هزار قربانی، ۵۰ هزار مجروح و بیش از یکصد هزار بی خانمان بر جای گذاشت. در اثر این حادثه ۹۰ درصد از سازه های شهر بم به کلی تخریب شدند. ارگ بم که با ۲۵۰۰ سال قدمت بزرگترین سازه گلی جهان بود و میراث گرانبهای تاریخی به شمار می رفت، به کلی ویران شد.
این فاجعه بزرگ صحنه هایی از همدلی و هماهنگی مردمی را در پی داشت و سیل کمک های دولتی، مردمی و خارجی به سمت این شهر سرازیر شد.
کانون زمین لرزه برمبنای اطلاعات کسب شده از لرزه اصلی و پس لرزه ها توسط لرزه نگارها و شتابنگارهای مستقر در بم، در محدوده شهر بم گزارش شد. برمبنای بررسی های انجام شده قسمتی از گسل بم که از کنار شهر بم عبور می کند، در این زلزله فعال شده بود.
شهر بم در استان کرمان، یکی از بزرگترین استانهای کشور با مساحت ۱۸۶ هزار و ۴۲۲ کیلومتر مربع است. جمعیت بم هنگام زلزله ۱۳۸۲ حدود یکصد هزار نفر تخمین زده می شد.


منبع:

1400/10/05
23:14:27
5.0 / 5
472
تگهای خبر: آموزش , اساتید , برند , تكنولوژی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۹ بعلاوه ۵
دانشگاه فارسی

دانشگاه فارسی

آموزش از راه دور

unifarsi.ir - حقوق مادی و معنوی سایت دانشگاه فارسی محفوظ است