استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی:
رشد ۴ میلیونی جمعیت روزانه تهران و افزایش خطرات زلزله
به گزارش دانشگاه فارسی استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اظهار داشت: جمعیت شبهای تهران در ابتدای تابستان امسال در حد ۹.۳ میلیون نفر و جمعیت روزهای آن ۱۳.۵ میلیون نفر برآورد شده است. افزایش حدود ۴ میلیونی جمعیت روزانه تهران خطرات بروز احتمالی زلزله در پایتخت را دوچندان می کند.
مهدی زارع روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا عنوان کرد: آنچه صدمه پذیری تهران را تشدید می کند، جمعیت آن است. بیشترین خسارت زلزله در مناطق مرکزی به سمت جنوب، جنوب شرق و جنوب شرق تهران قابل انتظار است.
وی ضمن اشاره به اینکه این شهر بدون پیشبینی ایمنی و بدون ملاحظات پیشگیری ساخته شده و گسترش یافته است، افزود: بازار سنتی تهران که در محدوده منطقه دوازده و در جنوب تهران واقع است، محل تردد حدود ۱.۵ تا ۳ میلیون نفر جعیت در روز است و هر نوع زلزله شدید در روز می تواند به مشکل بزرگ انسانی در این منطقه تبدیل می شود. تلفات بالا در شمال شرقی تهران هم به علت تراکم بالای جمعیت ساکن در منطقه چهار تهران برآورد شده است.
زارع عنوان کرد: ارزیابی صدمه پذیری زمین لرزه، برآورد تلفات، تخمین آوار و انتخاب محل اسکان موقت برای برخی از مناطق تهران انجام شده است. تهران در روز جمعیت بیشتری دارد و معرضیت بالاتر، نمایانگر ریسک بالاتری خواهد بود. از طرفی در شب هنگام به علت سکونت بیشتر مردم در زیر سقف بناها، صدمه پذیری بیشتری قابل انتظار است. ازاین رو تقاضا برای خدمات امدادی در شب بیشتر است.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اظهار داشت: تاب آوری خیلی از ساختمان های مدارس در تهران بالا نیست و زمینهای مدرسه ها نسبتاً کوچک است و استفاده از آنها بعنوان فضای تخلیه موقت در زمان زلزله برای دانش آموزان آسان نیست. مقاومت ساختمان مدارس در مقابل زلزله شدید باید به سرعت کنترل شود و اقدامات اجرایی باید اجرا شود. هر مدرسه باید در زمان زلزله یک کتابچه راهنمای ایمنی برای دانش آموزان تهیه نماید.
وی در پاسخ به این سؤال که به نظر شما در حوزه تاب آوری وضعیت تهران پس از زلزله چگونه خواهد بود، عنوان کرد: تاریخچه زلزله ها و وجود گسل های فعال نشانگر خطر بالای زلزله در محدوده تهران است و علیرغم این خطر بالقوه و گزارش خرابی و تاب آوری ساختمان ها در تهران، حتی در شرایطی که زلزله ای رخ نداده است، مانند آتشسوزی ۳۰ دیماه ۱۳۹۵ در ساختمان پلاسکو، به نظر می آید که تاب آوری خیلی از بناها و محله های تهران نسبت به زلزله چندان بالا نباشد.
زارع عنوان کرد: علاوه بر این، از زلزله مخرب ۲۷ مارس ۱۸۳۰ دماوند شمیرانات تابحال هیچ زلزله ای اصلی با بزرگای بیشتر از ۷ در شعاع کمتر از ۵۰ کیلومتری مرکز تهران کنونی رخ نداده است؛ این مسئله نشان دهنده مستعد بودن زمین برای بروز زمین لرزه ای مخرب است.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره این که تهیه سناریوهای زلزله و شناسایی مناطق مستعد ریسک زلزله در شهر تهران به ارزیابی مناسب تاب آوری در تهران کمک می نماید، افزود: لرزه خیزی، زمین شناسی، گسل های فعال، توزیع جمعیت، کاربری زمین، بافت شهری، وضعیت ساختمان و میزان و زمان های سکونت و سن ساختمان ها و همینطور مجاورت با بعضی از زیرساخت های حیاتی از پارامترهایی است که در سالهای اخیر کمک کرده تا سناریوهای زمین لرزه های محتمل در تهران و ریسک قابل انتظار چنین سناریوهایی ارزیابی و توسط دانشمندان ارائه شود.
زارع توضیح داد: معرضیت و نقشه های صدمه پذیری فیزیکی و در صورت امکان سنجش های صدمه پذیری های اجتماعی، نهادی، اقتصادی و فرهنگی هم امکان ارزیابی تاب آوری را فرآهم می کند.
وی اظهار داشت: مدیران شهری باید در این مناطق به توسعه مراکز اسکان اضطراری، بیمارستان ها و به ملاحظات ساخت و ساز توجه بیشتری کنند. بافت قدیمی شهر؛ مصالح ساختمانی نامرغوب، معابر باریک بخصوص در جنوب تهران؛ وجود تسهیلات خطرناک مانند پمپ بنزین ها، مخازن مواد شیمیایی و خطوط انتقال نفت، گاز و بنزین و ساخت و ساز در دامنه ها و لبه های تند در حاشیه شمالی شهر و وجود خطوط برق فشار قوی منجر به افزایش تعداد تلفات در هر زلزله محتمل می شود.
جمعیت هلال احمر ایران می تواند بلافاصله بعد از وقوع زلزله عملیات امدادرسانی را آغاز کند، ولی امداد در مناطق مختلف شهر باید با مشارکت شهروندان و همکاری شهرداری های مناطق از الان برنامه ریزی و ساماندهی اولیه شود.
زارع اضافه کرد: با عنایت به لزوم برنامه ریزی عملیات اضطراری و مراحل بازسازی، ارزیابی میزان آوار بعد از یک فاجعه احتمالی و مدیریت آوار احتمالی بسیار مهم می باشد.
وی اظهار داشت: بقایای بزرگ شامل بقایای ساختمانی (بتن، فولاد و فایبرگلاس)، مبلمان، لوازم خانگی، وسایل نقلیه و چراغ های خیابان است، در حالیکه بقایای کوچک شامل درختان، قطعات سنگ، گرد و غبار، آجرها، سیم های برق، بقایای فاضلاب، مواد قابل اشتعال و آلوده کننده و روغن می شوند.
زارع افزود: تخمین آوار یک روش تجربی است که بر مبنای مشاهدات و تجربیات حاصل از زمین لرزه های گذشته انجام می شود. تجهیزات لازم برای برداشتن آوار برآورد می شود. روش های کاهش اندازه آوار و بازیافت و همینطور بررسی شرایط سایت های مناسب برای ذخیره آوار مورد بررسی قرار می گیرد.
به گزارش دانشگاه فارسی به نقل از ایرنا، طبق اخطار کمیته اضطراری فجایع طبیعی (DEC) در سالهای اخیر الان بیشترین نگرانی های سازمان های امدادرسان جهان در مورد وقوع زلزله در شهرهای بزرگ جهان همچون تهران، استانبول در ترکیه و کاتماندو در نپال است.
شهر تهران در دامنه جنوبی البرز و روی نهشته های آبرفتی کواترنر بنا شده و قسمت جنوبی آن در کناره شمال باختری کویر قرار دارد. اختلاف ارتفاع ناگهانی بین البرز و تهران می تواند در اثر راندگی شمال تهران باشد. علاوه بر راندگی شمال تهران و چندین گسل جوان و جنبای در شمال و جنوب شهر، نهشته های آبرفتی دشت تهران و شهر ری هم دارای گسل های گوناگونی هستند که به هنگام جنبیدن گسل های بزرگ امکان دارد گرفتار لغزش و جابجایی شوند.
از میان گسل های مختلف دربرگیرنده تهران، شاخه گسل مشاء در شمال شرقی تهران و در جایی را که با گسل تهران تلاقی می کند، بعنوان چشمه لرزه ای با اهمیت بالا برمی شمریم. گسل شمال تهران در مرز کوه و دشت و چسبیده به حوزه شهری تهران در شمال شهر، گسل کهریزک در جنوب، راندگی نیاوران همچون گسل های با توان لرزه زائی بالا است گسل های شمال و جنوب ری و توان لرزه زائی آنها هم شایان توجه است.
منبع: unifarsi.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب