سورنا ستاری:
بیش از ۲هزار نخبه را به كشور باز گرداندیم
دانشگاه فارسی: معاون علمی و فناوری گفت: ایران باید نوع نگاه خویش را از سیاست های اعزام به سیاست های بازگشت جوانان ایرانی به كشور خود تغییر دهد. اقدامی كه در ۳ ساله گذشته انجام شده و نتیجه بخش بوده است.
به گزارش دانشگاه فارسی به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در نشست تخصصی «آسیب شناسی مهاجرت و بازگشت ایرانی ها مستعد و تحصیل كرده» كه در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد، اظهار داشت: با نگاهی به آمارهای موثق بین المللی، ایران از منظر كلی جزو كشورهای مهاجر فرست محسوب نمی گردد.
وی با اشاره به روند مثبت جذب و ماندگاری دانشجویان در سال های اخیر اظهار داشت: برای مثال ابتدای انقلاب ۱۷۰ هزار دانشجو داخل ایران و ۱۰۰ هزار دانشجوی ایرانی در خارج از كشور تحصیل می كردند. از ۱۰۰ هزار نفر، ۵۷ هزار دانشجو در آمریكا بودند. در آن زمان ما بزرگ ترین كلونی دانشجوی خارجی در آمریكا بودیم. مقامی كه امروز چین با بیش از ۳۵۰ هزار دانشجو دارد.
رئیس بنیاد ملی نخبگان، با بیان این كه تعداد دانشجویان ایرانی كه خارج از كشور تحصیل می كنند در این سال ها از ۱۰۰ هزار نفر به ۹۰ هزار نفر رسیده و افت داشته است، اظهار داشت: محصلین دانشگاهی داخل كشور با رقم ۴ میلیون و ۸۰۰هزار نفر نزدیك به ۲۶ برابر شده است. تعداد دانشجویان ایرانی محصل در آمریكا از ۵۷ هزار نفر به ۱۲ هزار نفر رسیده است.
معاون علمی و فناوری با تاكید بر این كه باید به جای سیاست های اعزام بر روی سیاست های بازگشت و ماندگاری نخبگان متمركز شویم، اظهار نمود: با اجرایی كردن این سیاست ها به صورت پایلوت در چند سال اخیر توانسته ایم بیش از ۲هزار نفر را به كشور بازگردانیم.
ضرورت تحقق سیاست های جذب و ماندگاری نخبگان
معاون علمی و فناوری با یادآوری این نكته كه از كشور كره هشت برابر و عربستان پنج برابر ایران در كشور امریكا دانشجویان مشغول به تحصیل هستند، بیان كرد: این كه جوانان ما خارج از كشور تحصیل كنند اتفاق بدی نیست اما سیاست گذاری كشورها باید به گونه ای باشد كه زمینه جذب و ماندگاری نخبگان در ایران پس از تحصیل و همكاری آنان در عرصه های علمی و فناوری فراهم گردد.
وی تولید انگیزه های جدید، اصلاح سیاست ها و فرهنگسازی در جهت تولید زیست بوم كارآفرینی و نوآوری را از گام هایی دانست كه در دوره سه ساله گذشته توسط معاونت علمی و فناوری و بنیاد ملی نخبگان در جهت جذب و ماندگاری نخبگان برداشته شده است.
ستاری به پیاده سازی موفق مدل جذب و ماندگاری نخبگان در چندسال اخیر اشاره نمود و اظهار داشت: پیش از این سابقه نداشته است كه بتوانیم سالیانه حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر از افرادی كه در ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا تحصیل كرده اند را به كشور بازگردانیم البته این مدل ممكن است ضعف هایی داشته باشد كه باید بر روی آن بحث صورت گیرد.
بیش ترین جذب مهاجرین نخبه در استارتاپ ها و شركت های دانش بنیان بوده است
رئیس بنیاد ملی نخبگان عرضه آمارهای غیر علمی و برخی جنجال های سیاسی و رسانه ای را عامل عدم عرضه تصویری شفاف و واقعی از وضعیت مهاجرت نخبگان ایرانی و حتی افراد عادی دانست و اظهار داشت: با این تصور كه جوانان ایرانی زیاد برای تحصیل به كشورهای دیگر مهاجرت می كنند برخی بورس ها قطع شده است. این در شرایطی است كه طبق آمارهای سازمان ملل میزان مهاجرت ایرانی ها به خارج از كشور حدود ۳۰ تا ۳۵ هزار نفر است كه در مقابل جمعیت ۸۰ میلیونی ایران و در مقایسه با میانگین جهانی بالا نیست.
وی با اشاره به این كه باید جایگاه خود در این عرصه را به درستی بشناسیم، بیان كرد: این كه ما كیفیت خوبی در ارسال مهاجر داریم را نمی توان نفی كرد. همینطور نمی توان نفی كرد كه در ایران سیاست های برگشت به درستی انجام نگرفته است. به صورتی كه طبق گزارش انتشاری كشور آمریكا، ایرانی ها بیشترین عدد ماندگاری را در این كشور را داشته اند.
ستاری این اتفاق را حاصل عدم اجرای صحیح سیاست ها در ایران دانست و اضافه كرد: این رقم حدود ۳۰ درصد بالاتر از متوسط جهانی است. چون كه ایران به فارغ التحصیلان خوب دانشگاهی در رشته مهندسی علوم پایه بسیار قوی عمل كرده است. اما بر روی سیاست های برگشت این فارغ التحصیلان تمركز نكرده ایم.
وی ادامه داد: بسیاری كشورها به خوبی بر روی سیاست های برگشت كار می كنند. كشور چین به دانشجویان خود بورس عرضه نمی كند، چون كه معتقد هستند این هزینه ها از جانب كشور مقصد تأمین می گردد. اما سیاست هایی اجرایی می كنند كه تمام فارغ التحصیلان چینی به این كشور باز می گردند. به همین صورت یك شهر بر پایه دانش های نانو، بیو و ICT در چین در حال ساخت است.
سیاست های اثربخش بازگشت نخبگان و دانشجویان در ۳ سال اخیر
معاون علمی و فناوری با اشاره به اجرایی ساختن بندهای قانون پشتیبانی از شركت های دانش بنیان بعنوان زیرساخت كارآمد برای تولید زیست بوم كارآفرینی و مساعد ساختن محیط برای نخبگان و دانشجویان ایرانی غیر مقیم اظهار داشت: به صورت جدی مبحث تحقق قانون پشتیبانی از شركت های دانش بنیان را پیگیری كردیم و امروز شاهد نتایج مطلوب این اقدام هستیم به صورتی كه امروز ۳۵۰۰ شركت دانش بنیان با ۶۰ هزار میلیارد فروش در سپهر اقتصاد كشور فعالیت دارند.
ستاری ادامه داد: افرادی هستند كه در كانادا یا انگلیس ۶۰۰ و ۴۰۰ هزار دلار حقوق سالیانه داشتند، اما ترجیح دادند به ایران بازگردند. این افراد با انگیزه های مختلف به كشور بازگشته اند، اما باید بتوانیم پایه اقتصاد كشور را به شكلی مستحكم نماییم كه این اتفاق در این چرخش نرمال شود. هدف اصلی ما نباید جذب باشد، باید این چرخش باشد.
وی با تاكید بر این مورد كه چنین زمینه سازی هایی می تواند جوانان ایرانی را از كشورهای دیگر به كشور خود جذب نماید، اظهار داشت: این ظرفیت می تواند با اقتصاد نفتی و دولت بوروكراتیك مبارزه كند. این سیستم می تواند كارایی بیشتری داشته باشد و سیستم دولتی ما را به چالش بكشد. به صورتی كه ما حتی به آنها افتخار نماییم.
ستاری استارتاپ های موفق خدماتی در حوزه حمل و نقل را نمونه موفق تولید اشتغال و جذب نخبگان ایرانی غیر مقیم دانست و ابراز كرد: تنها یك نمونه از استارتاپ های حوزه حمل و نقل كه در آغاز راه مورد استقبال قرار نگرفت اما اكنون به یكی از استارتاپ های موفق میلیاردی بدل شده، توانست تعداد قابل توجهی از نخبگان ایرانی را به كشور بازگرداند.
وی با اشاره به این كه باید با الگوسازی نمونه های موفق استارتاپی و شركت های دانش بنیان، می توان اقتصاد دانش بنیان را با فرهنگ و اقتصاد نفتی جایگزین ساخت، اضافه كرد: باید كاری نماییم كه چنین دیدگاهی در جامعه نهادینه شود. ما در جنگ و مبارزه ای با اقتصاد نفتی قرار داریم. اتفاقی كه در تمام شاخصه های كشور رسوخ پیدا كرده است. این اصلاح فرهنگی تنها به ساختار اجرایی محدود نبوده و باید در تمامی بخش های جامعه تسری پیدا كند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری، به آغاز این روند از دانشگاه های كشور اشاره نمود و اظهار داشت: این زیست بوم تازه ای كه اطراف دانشگاه ها در حال شكل گرفتن است و نمونه آن را با تولید مراكز رشد نوآوری، شتابدهنده ها و شركت های دانش بنیان اطراف دانشگاه های برجسته كشور شاهدیم دانشگاه ها را مبدا تحول جدی در حوزه اقتصاد كشور خواهد ساخت.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب